Natuurlijke en hormoonvrije anticonceptie
Waarom ik stopte met de anticonceptiepil…
Het is alweer bijna vier jaar geleden dat ik stopte met de anticonceptiepil en overschakelde naar de FAM methode en de Lady Comp. Ik schakelde over naar natuurlijke en hormoonvrije anticonceptie omdat ik niet langer extra synthetische hormonen in mijn lichaam wou steken. Ik was toen ook al bezig met bewust en holistisch leven en synthetische hormonen pasten vanzelfsprekend niet in dat plaatje voor mij. Ik had niet veel last van de pil maar toch ervoer ik een paar bijwerkingen: ik had veel last van stemmingswisselingen, ik voelde me vaak niet ‘mezelf’ en ik had soms last van een soort ‘waas’ wanneer ik in interactie ging met anderen. Precies alsof ik er niet helemaal bij was.
Toen ik besloot om de pil vaarwel te zeggen, deed ik uren opzoekingswerk en vond ik bewijs dat de anticonceptiepil niet zonder gevaar komt. Zo kan de anticonceptiepil ervoor zorgen dat je risico op een bloedstolsel (trombose) verhoogd, dit staat ook als één van de eerste zaken vermeld op de bijsluiter van de pil (ik nam Deso 20). Naast het bloedklontergevaar zijn deze extra hormonen niet goed voor je lichaam. Ze brengen je natuurlijke ritme enorm in de war. Als je hormonale anticonceptie gebruikt, wordt je hele lichaam ontregeld. Je eisprong vindt bijvoorbeeld niet meer plaats als je de pil gebruikt en je maandstonden zijn ook niet meer helemaal ‘maandstonden’. Niets van je cyclus werkt nog volgens het natuurlijke ritme, wat vanzelfsprekend niet goed voor je is.
Jouw natuurlijke cyclus en de invloed van de pil
De natuurlijke cyclus loopt als volgt. De hypothalamus maakt GnRH (Gonadotropin-releasing hormone) aan, dat zorgt ervoor dat de hypofyse FSH (follikel stimulerend hormoon) en LH (luteïniserend hormoon) gaat aanmaken. Door FSH gaat de eierstok zorgen voor de rijping van de eifolikkel. In de wand van de eifollikel wordt er oestrogeen aangemaakt. Het oestrogeen geeft een positieve terugkoppeling aan de hypothalamus, die meer releasing hormoon gaat aanmaken, dat ook weer een effect heeft op de hypofyse. De hypofyse gaat dan weer meer FSH en LH aanmaken. Vooral door FSH gaat de eifolikkel groeien tot het folikkel helemaal rijp is en de eisprong plaatsvindt. Het eifolikkel scheidt oestrogeen af en dat zorgt ervoor dat het baarmoederslijmvlies dikker gaat worden, zodat het geschikt is voor de instelling van de eicel bij een eventuele bevruchting. De eicel ontstaat dus uit het eifolikkel, na de eisprong blijft er een resterend deeltje over van deze eifolikkel, dat wordt het geel lichaam genoemd. Dat geel lichaam zorgt ervoor dat er progesteron wordt afgescheiden. Progesteron zorgt ervoor dat er een negatieve terugkoppeling plaatsvindt op de hypothalamus (op het GnRH). GnRH geeft op zijn beurt weer een negatieve terugkoppeling op de hypofyse, wat de aanmaak van LH en FSH remt. Als het geel lichaam verdwijnt, stopt ook de aanmaak van progesteron. Dat zorgt ervoor dat het baarmoederslijmvlies niet meer dikker wordt en dus afgescheiden wordt. Dat is de menstruatie.
Wat gebeurt er als je de pil neemt? Deso 20, de pil die ik nam, was een combinatiepil (bestaat uit oestrogeen en progestageen). Progestageen is een synthetische vorm van progesteron. De pil heeft drie werkingen. Als eerste remt ze je eisprong, wat er ook voor zorgt dat je geen echte menstruatie hebt. Ten tweede zorgt het er ook voor dat je slijmprop, aan de ingang van de baarmoeder, dik blijft zodat de zaadcellen hier niet doorgeraken. Als laatste zorgt de pil zorgt er ook voor dat het baarmoederslijmvlies ongeschikt blijft voor innesteling. Je kan er zelf wel achter komen dat de natuurlijke cyclus, die ik boven uitlegde, niet wordt gevolgd. Je hele systeem is eigenlijk ontregeld.
Geen echte menstruatie?!
Wanneer je de pil neemt heb je dus geen echte menstruatie. Je bloedt wel maar dit wordt ‘withdrawl bleeding’ genoemd. Hoe kan dat dan? Je neemt normaal gezien iedere maand drie weken de pil, één week is je stopweek. Je krijgt dus drie weken dagelijks hormonen binnen. Tijdens je stopweek krijg je geen hormonen binnen en valt het systeem eigenlijk stil. Door de hormonen die je de afgelopen drie weken hebt binnengekregen, wordt je baarmoederslijmvlies dun gehouden. Dat dunne laagje van het baarmoederslijmvlies wordt afgescheiden, dat is niet hetzelfde als de menstruatie die je normaal hebt, zonder invloed van de pil. Als je geen synthetische hormonen neemt, gaan je hormoonlevels fluctueren tussen bepaalde waarden. Deze hormoonschommelingen zorgen er ook voor dat de baarmoederhals dik wordt. Als je synthetische hormonen binnenkrijgt door de pil, heb je deze fluctuaties niet. De pil houdt deze hormoonlevels constant. Dat is ook ineens de reden waarom meisjes/vrouwen die de pil nemen, over het algemeen minder last hebben van hun hun menstruatie.
Maar iedereen neemt toch de pil?
Zelf was ik 14-15 jaar toen ik begon met de pil. De hoofdredenen hiervoor waren het verlichten van mijn pijnlijke maandstonden en het verminderen van acné. Toen ik seksueel actief was, veranderde die reden natuurlijk ook naar het voorkomen van zwangerschap.
De pil wordt door de meeste dokters zonder probleem voorgeschreven. Het is één van de meest gangbare methode om zwangerschap te voorkomen. Iedereen die ik kende, nam de pil. Hier en daar waren er meisjes met een spiraaltje maar ik kende niemand die een natuurlijke en hormoonvrije manier gebruikte, zoals bijvoorbeeld de Lady Comp of FAM methode. Veel jonge meisjes gebruiken nu nog steeds de anticonceptiepil, zonder er veel bij na te denken. Bijsluiters worden amper gelezen en over het trombose-risico wordt amper gesproken. Dat baart me, tot op de dag van vandaag, nog steeds zorgen. Sinds 2005 heeft de World Health Organisation (WHO) de pil ook op de lijst van kankerverwekkende stoffen gezet. Dat is dezelfde lijst waarop tabak en asbest staan. In de bijsluiter van Deso 20 kan je ook letterlijk de volgende zin vinden: “Een verhoogd risico op baarmoederhaldskanker bij langdurige gebruiksters van COC’s (orale combinatiepil) wordt in sommige epidemiologische onderzoeken gerapporteerd”. Dit is iets om even bij stil te staan.
Je hebt overigens ook verschillende soorten generatie pillen. Als eerste heb je de eerste en de tweede generatie, dat zijn de allereerste anticonceptiepillen die verkrijgbaar waren. Daarna ontwikkelden ze de derde en de vierde generatie pillen. In deze pillen zit er een ander soort progestageen en minder oestrogeen. De voorkeur gaat uit naar de eerste en tweede generatie pillen omdat het trombose-risico bij deze pillen kleiner is. De pil die ik nam, Deso 20, was een derde generatie pil. Ik wist dit helemaal niet.
Wat kan je dan wel doen?
Ik gebruik ondertussen al bijna 4 jaar de Lady Comp en de FAM-methode. FAM staat voor fertility awareness method en je trackt eigenlijk je cyclus aan de hand van de signalen die je lichaam je geeft. De FAM-methode bestaat uit drie onderdelen: temperatuur, baarmoederslijmvlies en de kalendermethode. Om de FAM-methode te kunnen toepassen, moet je je lichaam leren kennen. Je moet weten wanneer je vruchtbaar bent en wanneer niet.
Het temperatuur- en kalendergedeelte doe ik via de Lady Comp. Ik meet iedere ochtend (rond hetzelfde tijdstip) mijn basale temperatuur en aan de hand van deze waarden, bepaalt de Lady Comp of ik vruchtbaar ben of niet. Er is een wekker ingebouwd in de Lady Comp dus je kan je iedere dag rond hetzelfde tijdstip laten wekken zodat je meteen je temperatuur kunt meten. Je meet je temperatuur altijd onder je tong en je mag niet opstaan zonder dat je je temperatuur eerst hebt gemeten. Je moet vier uur, voorafgaand aan de meting, ononderbroken geslapen hebben. Wanneer ik vruchtbaar ben geeft de Lady Comp mij een rood lampje, ik weet dan dat wanneer ik seks heb, ik me moet beschermen door een condoom te gebruiken. Wanneer ik niet vruchtbaar ben, geeft het me een groen lampje. Dat groen lampje wilt zeggen dat ik onbeschermd seks mag hebben, zonder het risico te lopen op zwangerschap. De Lady Comp is geschikt voor iedereen die een relatie heeft en wanneer je beide geen SOA (seksueel overdraagbare aandoening) hebt. Wanneer je geen vaste relatie hebt en vaak wisselt van partner, raad ik dit niet aan. Of toch niet in de zin van, wanneer je een groen lampje hebt, onbeschermd seks te hebben. Zo loop je het risico op een SOA.
Je geeft ook je menstruatiedagen in op de Lady Comp. Zo leert het je cyclus kennen en door je cyclus te leren kennen, kan het steeds beter je vruchtbare dagen voorspellen. De Lady Comp maakt ook altijd een schatting van wanneer je je eisprong hebt, op de deze dag zal je een knipperend rood lampje krijgen. Het is een schatting maar er is een veiligheidsmarge ingebouwd mocht deze schatting een paar dagen afwijken van je werkelijke eisprong. Wanneer je de Lady Comp combineert met het controleren van je baarmoederslijmvlies, weet je natuurlijk exact wanneer je eisprong plaatsvindt. Wanneer je de Lady Comp langer gebruikt, kan het ook voorspellen wanneer je ongeveer gaat menstrueren.
De Lady Comp geeft naast rode- en groene lampjes, ook een geel lampje. Dat geel lampje wilt zeggen dat de Lady Comp niet met zekerheid durft te zeggen of je op dat moment vruchtbaar of onvruchtbaar bent. Als je de Lady Comp pas gebruikt, zal je meer gele lampjes krijgen omdat het je lichaam nog moet leren kennen. Tijdens de gele lampjes gebruik je best een condoom om zwangerschap te vermijden.
Ik controleer ook mijn baarmoederslijmvlies. Iedere dag heeft ons slijmvlies een andere textuur. Deze textuur geeft informatie over de fase waarin we op dat moment zitten in onze cyclus. Een dag voor je eisprong heeft het de textuur van eiwit, heel elastisch en slijmerig. Het controleren van je slijmvlies kan je door naar je vaginale afscheiding te kijken of twee vingers in te brengen in je vagina-opening. Meer informatie hierover vind je terug in het boek 'Taking Charge of Your Fertility’. Dit boek is echt een aanrader voor iedereen die geïnteresseerd is in het vrouwelijk lichaam, alle mechanismen die meespelen in onze menstruatiecyclus en hoe je natuurlijk en hormoonvrij zwangerschap kunt voorkomen.
Een vrouw is ongeveer 6 dagen per cyclus vruchtbaar. 5 dagen voor de eisprong en 1 dag na de eisprong. Een eicel leeft namelijk, normaal gezien, maar 24 uur. De 6 dagen ervoor hebben betrekking op de zaadcellen van een man. Wanneer een man ejaculeert tijdens seks, overleven deze zaadcellen nog 5 dagen na de zaadlozing in het vrouwelijk lichaam. De zaadcellen kunnen dus overleven tot aan de eisprong waardoor ze de eicel kunnen bevruchten. De Lady Comp plant hierdoor een veiligheidsmarge in en zal je meer dan 6 dagen per maand rode lampjes geven.
Een meting missen is geen ramp maar zorg ervoor dat dit zo weinig mogelijk voorkomt. De Lady Comp moet voldoende informatie krijgen om accurate schattingen te doen en je vruchtbaarheid te bepalen.
5% korting op aankoop van een Lady Comp
Ik heb contact opgenomen met Lady Comp België en ze hebben me een kortingscode gegeven. Met de code ‘JSP05’ (de nul en de vijf zijn nummers) krijg je 5% korting op jouw aankoop. Klik op deze link om naar de webshop te gaan waar deze code geldt.
DISCLAIMER: Er is geen enkele methode 100% veilig is. Deze methode is even veilig als de anticonceptiepil, als je het juist gebruikt, zoals bij iedere methode. Voor de Lady Comp moet je voldoende zelfdiscipline hebben omdat de verantwoordelijkheid eigenlijk volledig bij jou ligt. De controle ligt in jouw handen. Je moet ook bereid zijn om je eigen lichaam te leren kennen en de signalen te leren herkennen.
🔍 Dit zijn mijn gebruikte mijn bronnen, zo kun je ze zelf nakijken.
Bijsluiter Deso 20: http://bijsluiters.fagg-afmps.be/DownloadLeafletServlet?id=106297
Pil en trombose: http://www.gezondheid.be/index.cfm?fuseaction=art&art_id=7155
Pil en kanker/WHO: http://www.who.int/reproductivehealth/topics/ageing/cocs_hrt_statement.pdf
Deso 20 derde generatiepil: http://www.gezondheid.be/index.cfm?fuseaction=art&art_id=13179
Withdrawl bleeding: https://www.verywell.com/withdrawal-bleeding-906612
Documentaire Contraception - The Pill: Scandals Behind a Myth: https://www.youtube.com/watch?v=XDTrDtlL7Qo
STAY IN TOUCH!